6000 ամյա ոտանավորը

Համադրելով Հայաստանի տարբեր շրջաններից հավաքված այս ոտանավորի գրեթե բոլոր հասանելի  տարբերակները, հնարավոր եղավ մաքրել դարավոր փոշուց ու աղավաղումներից և վերականգնել ոտանավորի օրիգինալ տարբերակը:

 

Յակի Դյուկ է Դըմըզան

չարը չուկ է պպզամ

Հաղթա Կոճակ Տուր

պլոճակ ճանե Ճուկ

Սկզբում թվում է թե ոտանավորը իրենից ներկայացնում է անկապ բառերի համադրություն: Բայց ուսումնասիրությունը բացահայտեց, որ ոտանավորը հանդիսանում է քրմական խոսքի տիպիկ օրինակ, երբ մեկ նախադասության ներսում կարող է թաքնված լինել մի քանի իմաստ, ընդ որում այդ իմաստները երբեք չեն հակասում մեկը մյուսին, բայց լրացնում են իրար: Հենց սա է հանդիսանում քրմական լեզվի յուրահատկությունը:

            Ոտանավորը բացահայտեց նաև Հայոց Լեզվի զարգացման և աղավաղման ընթացքը: Օրինակ Յակի բառը, որը նշանակում է եզակի: Տվյալ դեպքում եզակի բառը նպատակային աղավաղման տիպիկ օրինակ է: եզ մասնիկը ավելացվել է Յակի բառի սկզբում որպեսզի Հայերը մոռանան որ Յակի բառը հանդիսանում է Արարիչ Աստծո անուններից մեկը ինչպես օրինակ Էնկի-ն:

Էնկի – ժամանակակից Հայերենով նշանակում է՝ Է՜ն Աստված, Տեր Աստված, Տեր-Կենդանի, Տեր Կենդանաց, Տեր Կենաց:

Յակի – Յակ Կի նշանակում է՝ Եզակի Աստված, Միակ Աստված, Միակ Կենաց Աստված:

  1 թվի անունը՝ մեկ հանդիսանում է միակ բառի բնական աղավաղման օրինակ:

Հայերը սիրում են կրկնել Նա է միակը և աննմանը    , բայց միակ բառը՝ Մի-Յակ արդեն նշանակում է մի հատ և եզակի: Աշխարհի շատ լեզուներում 1 թվի անունը խորհրդանշում է եզակիություն: Հայերը 1 թիվը կոչել են ՄիՅակ իսկ երբեմն էլ ՅԱԿ: Վերջին տարբերակը պահպանվել է մի քանի ժողովուրդների մոտ:

Այսպիսի տեսք է ստանում  ԵԶԱԿԻ բառի զարգացման ընթացքը՝  

ՅԱԿ –> ՅԱԿԻ -> ԵԶԱԿԻ